Opieka paliatywna i hospicyjna
opr. dr n. med. Katarzyna Żółtak-Bączkowska
Świadczenia opieki paliatywnej i hospicyjnej to wszechstronna, całościowa opieka i leczenie objawowe świadczeniobiorców chorujących na nieuleczalne, niepoddające się leczeniu przyczynowemu, postępujące i ograniczające życie choroby.
Opieka ta jest ukierunkowana na poprawę jakości życia, ma na celu zapobieganie bólowi i innym objawom somatycznym oraz ich uśmierzanie, łagodzenie cierpień psychicznych, duchowych i socjalnych.
Jest to forma opieki gwarantowanej-co oznacza,że w całości prowadzona jest w ramach ubezpieczenia zdrowotnego Pacjenta.
Istotnym jest fakt, że może być prowadzona równolegle z leczeniem pryzczynowym, jeśli u Pacjenta występują objawy wymagające wdrożenia leczenia objawowego, tzn, że Pacjent może być jednocześnie pod opieka specjalisty np. onkologa, neurologa i medycyny paliatywnej
Warunkami realizacji świadczeń gwarantowanych są:
- przedstawienie skierowania wystawionego przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego;
- wskazanie medyczne, a w szczególności fakt występowania u świadczeniobiorcy jednostki chorobowej, o której mowa w załączniku nr 1 do rozporządzenia MINISTRA ZDROWIA z dnia 12 czerwca 2018 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki paliatywnej
i hospicyjnej.
Wykaz jednostek chorobowych kwalifikujących Pacjenta do objęcia opieką paliatywną:
B20-B24 Choroba wywołana przez ludzki wirus upośledzenia odporności (HIV)
C00-D48 Nowotwory
G09 Następstwa zapalnych chorób ośrodkowego układu nerwowego
G10-G13 Układowe zaniki pierwotne zajmujące ośrodkowy układ nerwowy
G35 Stwardnienie rozsiane
I42-I43 Kardiomiopatia
J96 Niewydolność oddechowa niesklasyfikowana gdzie indziej
L89 Owrzodzenie odleżynowe
Każde skierowanie musi zawierać jeden z powyżej wymienionych kodów klasyfikacji międzynarowdowej.
Świadczenia gwarantowane realizowane w warunkach ambulatoryjnych w poradni medycyny paliatywnej obejmują:
- porady i konsultacje lekarskie w poradni lub w domu świadczeniobiorcy, w tym również świadczeniobiorcy, który nie został zakwalifikowany do hospicjum domowego;
- porady psychologa w poradni lub w domu świadczeniobiorcy;
- świadczenia pielęgniarskie w poradni lub w domu świadczeniobiorcy.
Porada w poradni medycyny paliatywnej lub w domu pacjenta jest to świadczenie obejmujące:
- badanie podmiotowe;
- badanie przedmiotowe;
- ordynację leków, w tym w szczególności leków przeciwbólowych;
- zapewnienie niezbędnych badań diagnostycznych;
- zlecenie zabiegów pielęgnacyjnych;
- kierowanie do podmiotów leczniczych, w tym udzielających świadczeń opieki paliatywnej
i hospicyjnej w warunkach stacjonarnych lub domowych; - wydawanie niezbędnych w procesie leczenia orzeczeń i opinii o stanie zdrowia świadczeniobiorcy;
- poradę lub wizytę w domu świadczeniobiorcy;
- poradę psychologiczną lub wizytę psychologa w domu świadczeniobiorcy;
- zabieg pielęgniarski-podawanie leków, zmiana opatrunków lub wizytę pielęgniarki w domu świadczeniobiorcy.
Świadczenia opieki hospicyjnej w warunkach domowych są realizowane przy zachowaniu poniższych zasad:
- całodobowy dostęp przez 7 dni w tygodniu do świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych przez zespół;
- porady lekarskie w zależności od potrzeb, nie rzadziej niż 2 w miesiącu;
- wizyty pielęgniarskie w zależności od potrzeb, nie rzadziej niż 2 w tygodniu;
- wizyty pozostałego personelu (psychologa, fizjoterapeuty…) – ustalane indywidualnie przez lekarza stosownie do potrzeb.
Świadczenia w hospicjum domowym udzielane są zgodnie z następującymi zasadami:
- wizyta personelu hospicjum domowego odbywa się po uzgodnieniu terminu ze świadczeniobiorcą, członkiem jego rodziny lub opiekunem;
- wizyta personelu hospicjum domowego jest każdorazowo potwierdzana przez chorego, członka jego rodziny lub opiekuna – z zastosowaniem „Karty wizyt w domu chorego”,
- w trakcie sprawowania opieki, podczas każdej wizyty, chorzy i członkowie ich rodzin lub opiekunowie otrzymują zalecenia dotyczące dalszego postępowania pielęgnacyjnego
i leczniczego, informacji o numerach telefonów personelu hospicjum domowego, udzielenia porad telefonicznych w każdym dniu tygodnia i w razie potrzeby, udzielenia wizyty w domu, innych form opieki paliatywnej i hospicyjnej oraz zasad jej prowadzenia.
Nie obawiajmy się korzystać z opieki paliatywnej, która jest opieką ukierunkowaną na poprawę jakości życia, pomaga przetrwać cały proces leczenia i sprzyja aktywizacji psychospołecznej i zawodowej
w trudnym czasie choroby.
Link do wyszukiwarki placówek opieki paliatywnej i hospicyjnej:
https://zip.nfz.gov.pl/GSL/GSL/PrzychodnieSpecjalistyczne